“Vaak is veel meer mogelijk dan men in eerste instantie denkt”

De Nederlandse industrie staat momenteel voor grote uitdagingen. Jeroen Buunk, consultant Energie bij BlueTerra gaat hier dieper op in en geeft aan wat aandacht behoeft om concurrerend te blijven.

“Een van de grootste uitdagingen waar de industrie op dit moment mee te maken heeft, is netcongestie. Toegang krijgen tot elektriciteit en de onzekerheid op welke termijn een aansluiting of uitbreiding van de capaciteit mogelijk is, bezorgt veel bedrijven kopzorgen.  Soms is het een optie om op bepaalde uren extra capaciteit te krijgen, maar ook daarvoor kan niet altijd garantie worden gegeven.  De dienstverlening vanuit netbeheerders is nog volop in ontwikkeling. Dat maakt het voor bedrijven lastig om in te schatten wat hun verdienmodel is”, begint Buunk.

Onderlinge energie-uitwisseling
Een alternatief is om te onderzoeken hoe er met andere bedrijven op het bedrijventerrein onderling energie kan worden uitgewisseld. Maar ook daar zal goed moeten worden uitgezocht wat is toegestaan en wat niet, welke afspraken er gemaakt kunnen worden over leverbetrouwbaarheid, welke randvoorwaarden nodig zijn en hoe het verdienmodel er nu en over een aantal jaar uit zal zien. Heeft zo’n samenwerking over vijf jaar nog steeds toegevoegde waarde?  Hoe de energiemarkt de komende jaren eruit zal zien, is momenteel lastig te voorspellen. Veel bedrijven maken met andere woorden businessmodellen op basis van waarschijnlijkheden in plaats van zekerheden.”

Clean Industrial Deal
Buunk benoemt nog een uitdaging waarmee de industrie te maken heeft. “De energieprijs in Nederland is ten opzichte van andere Europese landen, en vooral ook ten opzichte van andere landen wereldwijd erg hoog. Dit komt onder meer door een combinatie van de nationale CO2-heffing, ETS-kosten, de verhoging van de energiebelasting op aardgas en de hoge netkosten. Veel bedrijven hebben daardoor moeite om competitief te blijven. Gelukkig is er sinds de Clean Industrial Deal in Europa meer aandacht voor het concurrentievermogen van de industrie. Er komt geleidelijk aan meer aandacht voor het stimuleren en faciliteren van verduurzaming in plaats van het beprijzen en reguleren.”

CO2-neutraliteit
Deze uitdagingen hebben een grote invloed om de opgave van CO2-neutraliteit te realiseren. “De grotere industriële bedrijven moeten in 2040 – zo is de verwachting – CO2-neutraal zijn.  Vijftien jaar is een korte periode. Er moeten daarom vaak nu al beslissingen worden genomen over duurzaamheidsinvesteringen en energiebronnen die niet alleen op de korte, maar ook op de langere termijn interessant zijn. Het is daarom belangrijk om verschillende scenario’s door te nemen.”

Flexibiliteit
Flexibiliteit in de brede zin van het woord zal aan belang winnen. “Je moet flexibel zijn in de keuze van je energiebronnen maar ook in de momenten wanneer je energie gaat gebruiken. De verwachting is dat in het toekomstig energiesysteem flexibiliteit een enorme waarde zal hebben. Kun je je productiviteit afstemmen op het energieaanbod (en de energieprijs), dan kun je hier veel voordelen behalen. Ook het opslaan van warmte in buffers kan een interessante optie zijn. Warmteopslag is vaak goedkoper dan het investeren in batterijen.”

Denk in mogelijkheden
Om de marktpositie te verbeteren zullen bedrijven inventief moeten zijn en de handschoen moeten opnemen. “Bijvoorbeeld door meer samenwerking tussen bedrijven onderling maar ook door binnen de bedrijfsmuren de koppen bij elkaar te steken. Wat we bijvoorbeeld merken is dat bedrijven vaak in eerste instantie denken dat hun processen niet flexibel zijn in te richten. Als we vervolgens met diverse afdelingen gesprekken voeren en brainstormen hierover, blijkt toch vaak veel meer mogelijk dan men in eerste instantie denkt. Blijf dus altijd samenwerken en denken in oplossingen, ook al lijken de uitdagingen lastig om te overwinnen.”